Σπουδαίες Προσωπικότητες της Nintendo – Koji Kondo
Όλοι μας, έχουμε χαραγμένες στη μνήμη αγαπημένες στιγμές από τη διαδρομή μας στα βιντεοπαιχνίδια της Nintendo, κάποια τρομερή πίστα που μας δυσκόλεψε, ένα boss που δεν “έπεφτε” ή μια τρομερή ανατροπή στο σενάριο ενός παιχνιδιού. Αυτά είναι που μας κάνουν να αγαπάμε γενικώς τα βιντεοπαιχνίδια της Nintendo, κάποιοι τίτλοι όμως ή κάποιες μορφές της βιομηχανίας όπως ο Koji Kondo, έχουν την τιμή να κερδίζουν μια ειδική θέση στην καρδιά μας.
Είναι πραγματικά εντυπωσιακό, το πώς το ανθρώπινο μυαλό, είναι σε θέση να μπορεί να συνδυάσει ένα σύνολο εικόνων και ήχου και να τα μετατρέπει σε εμπειρίες και συναισθήματα κάνοντας χρήση της όρασης, της ακοής αλλά ακόμα και της αφής μέσο της δόνησης. Σε αυτό το αφιέρωμα όμως θα ασχοληθούμε ειδικά με την αίσθηση της ακοής και όταν ένας gamer αναπολεί στιγμές από την ηχητική ιστορία της Nintendo ένα όνομα έρχεται πρώτο στο νου, αυτό του Koji Kondo.
Φυσικά, αναφερόμαστε στον συνθέτη που έχει ταυτίσει το όνομα του με franchises όπως το Mario, το Zelda αλλά και πολλά άλλα. Δεν θα ήταν υπερβολή να υποθέσουμε ότι αν κάποιος έχει μια αγαπημένη στιγμή σε παιχνίδι Nintendo, τότε ο Koji Kondo εμπλέκεται με κάποιο τρόπο.
Μπουνιές και πληκτρολόγια
Ο Koji Kondo, γεννήθηκε το 1961 στην πόλη Nagoya, της Ιαπωνίας, η ενασχόληση του με τη μουσική ξεκινά σε ηλικία μόλις 5 ετών. Υπήρξε μέλος συγκροτήματος jazz μουσικής και δεν έλαβε ποτέ την κλασσική παιδεία στην μουσική, αντιθέτως ο Koji Kondo, σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών της πόλης Osaka. Στον τελευταίο χρόνο των σπουδών του, για καλή μας τύχη, βλέπει στον πίνακα ανακοινώσεων της σχολής του μια αγγελία, για συνθέτες και τεχνικούς ήχου στην Nintendo.
Η αγάπη του για τα βιντεοπαιχνίδια θα τον οδηγήσει να κυνηγήσει τη θέση και σε ηλικία 24 ετών θα ενταχθεί στο δυναμικό της εταιρείας, με σκοπό να ειδικευθεί στη σύνθεση μουσικής για βιντεοπαιχνίδια.
Την ίδια χρονιά, ξεκινάει την πορεία του ετοιμάζοντας ήχους και ειδικά εφέ, για το arcade παιχνίδι Punch-Out!! . Η απήχηση του κοινού στον τίτλο είναι τέτοια, που θα μείνει στην ιστορία ως μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της Nintendo στα arcades.
Στη συνέχεια, ακολουθώντας την επιτυχία του FamiCom στην αγορά της Ιαπωνίας, θα ενταχθεί στο νεοσύστατο τμήμα της Nintendo, Entertainment Analysis and Development (EAD). Το πρώτο project που θα αναλάβει στο νέο αυτό τμήμα είναι η δημιουργία ενός οδηγού, για τη σύνθεση Ιαπωνικής μουσικής με τη χρήση βέβαια του περιφερειακού, Family BASIC του FamiCom.
To Family BASIC είχε αναπτυχθεί από τη Nintendo σε συνεργασία με τη SHARP και την Hudson Soft και αποτελούταν από ένα cartridge (με μια έκδοση της γλώσσας προγραμματισμού BASIC), ένα πληκτρολόγιο και ένα manual με οδηγίες για επίδοξους προγραμματιστές. Ο Koji Kondo θα ολοκληρώσει τον πρώτο χρόνο του στην Nintendo συνθέτοντας κάποια από τα μουσικά θέματα ενός Pac-Man clone παιχνιδιού, όπως και του Devil World μαζί με τον Akito Nakatsuka.
Mario Theme
Η επόμενη χρονιά αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της εταιρείας, καθώς ξεκινά η κυκλοφορία της δυτικής έκδοσης του Famicom με την ονομασία Nintendo Entertainment System. Μαζί με τη κυκλοφορία αυτή, φτάνει και η στιγμή για την πρώτη μεγάλη και ολοκληρωμένη σύνθεση από τον Koji Kondo. Αυτή τη φορά το ρίσκο ήταν μεγάλο καθώς κλήθηκε να «ντύσει» μουσικά το Super Mario Bros και να συνεργαστεί με τον Shigeru Miyamoto.
Σαν πρώτο βήμα θα δοθεί στον Kondo ένα πρωτότυπο του παιχνιδιού για έμπνευση στο οποίο ο Mario απλά τρέχει και πηδά σε μια κενή πίστα. Όταν αυτή η πίστα ολοκληρωνόταν, ο συνθέτης πήγαινε πίσω στη μουσική για να κάνει αλλαγές και τροποποιήσεις. Η λογική πίσω από τη σύνθεση της μουσικής του Super Mario Bros ήταν να δημιουργηθούν μικρά, όμορφα κομμάτια τύπου jingle, (ηχητικά κομμάτια λίγων δευτερολέπτων που συνήθως συνοδεύον διαφημίσεις) τα οποία θα μπορούσαν να επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της πίστας χωρίς να κουράζουν τον παίκτη.
Κάπως έτσι ο Koji Kondo θα συνθέσει και το πιο διάσημο του jingle, το Overworld Theme, που ακούγεται κατά τη διάρκεια της πρώτης πίστας του Super Mario World και θα μείνει στην ιστορία ως ένα από τα πιο διάσημα και αναγνωρίσιμα ηχητικά κομμάτια στην ιστορία των βιντεοπαιχνιδιών. Το συγκεκριμένο αποτελεί επίσης ένα από τα πιο δημοφιλή ringtones, έχει γίνει sample σε δεκάδες τραγούδια πολλών καλλιτεχνών ενώ υπάρχουν πάνω από 50 ζωντανές εκτελέσεις του σε συναυλίες.
Το χρονόμετρο
Συνολικά, ο Koji Kondo θα συνθέσει 6 διαφορετικά ηχητικά κομμάτια για το Super Mario Bros και θα δημιουργήσει και όλα τα ηχητικά εφέ του παιχνιδιού. Από αυτά, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, τον δυσκόλεψε πιο πολύ το μουσικό θέμα της πρώτης πίστας καθώς έκανε συνέχεια αλλαγές για να το τελειοποιήσει, ενώ το πρώτο θέμα που ολοκληρώθηκε ήταν της πίστας κάτω από το νερό. Αυτό που ήθελε να πετύχει ο συνθέτης σε συνεργασία με τον Shigeru Miyamoto ήταν να ακολουθεί η μουσική τον ρυθμό του παιχνιδιού καθώς και το τι συνέβαινε εκείνη τη στιγμή στην πίστα.
Ένα παράδειγμα αυτής της λογικής ήταν και η ευφυής ιδέα να ακούγεται το μουσικό κομμάτι της πίστας σε πιο γρήγορο τέμπο όταν ο χρόνος που απέμενε, έπεφτε κάτω από 100, έτσι κατάφεραν να μεταφέρουμε μια αίσθηση πίεσης και κατεπείγοντος στον παίκτη. To Super Mario Bros αποτέλεσε το πιο επιτυχημένο παιχνίδι, από πλευράς πωλήσεων-δημοτικότητας, της γενιάς του και σε αυτό συνέβαλε και η καταπληκτική μουσική του Koji Kondo, η οποία έδεσε αρμονικά με όλο το υπόλοιπο έργο του Shigeru Miyamoto.
Μουσική στη Hyrule
Ένα άλλο project εκείνης της εποχής για το οποίο έγραψε τη μουσική ο Koji Kondo, ήταν η πρώτη κυκλοφορία για το Zelda franchise.
Στο The Legend of Zelda, του Shigeru Miyamoto, οι ανάγκες και το ύφος του παιχνιδιού είναι εντελώς διαφορετικές και αναγκάζουν τον Koji Kondo να το προσεγγίσει με εντελώς διαφορετική λογική.
Όπως έχει δηλώσει στο Super Mario Bros η μουσική έπρεπε να «δένει» αρμονικά με το χειρισμό του παιχνιδιού και το τι συμβαίνει στην πίστα. Στην περίπτωση όμως του “The Legend of Zelda” ο σκοπός της μουσικής είναι να εντείνει την ατμόσφαιρα και να τονίσει τις τοποθεσίες του παιχνιδιού. «Η μουσική του Super Mario είναι κάτι κοινό και γνώριμο, αυτή του The Legend of Zelda, είναι μοναδική και ασυνήθιστη» θα πει σε συνέντευξη του στο περιοδικό WIRED.
Για το The Legend of Zelda θα συνθέσει πέντε κομμάτια με ένα από αυτά να είναι το βασικό θέμα του παιχνιδιού, το οποίο σήμερα έχει αποκτήσει ανάλογη φήμη και αναγνωρισιμότητα με αυτό του Super Mario Bros. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Koji Kondo, αρχικά, ως βασικό θέμα του παιχνιδιού είχε σκοπό να χρησιμοποιήσει το ορχηστρικό Bolero του Maurice Ravel, αλλά το άλλαξε την τελευταία στιγμή όταν δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν τα δικαιώματα του.
Mario, πάλι εσύ?
Τα επόμενα χρόνια, ο Koji Kondo, θα ασχοληθεί με πολλά νέα παιχνίδια του FamiCom, όπως τα αποκλειστικά στην Ιαπωνία, Shin Onigashima και The Mysterious Murasame Castle, ενώ το 1987 θα ασχοληθεί και πάλι με το Mario franchise, αυτή τη φορά όμως έμμεσα καθώς θα γράψει τη μουσική για το Yume Kōjō: Doki Panic, το οποίο θα κυκλοφορήσει στη Δύση αλλαγμένο σε Super Mario Bros 2.
Στη συνέχεια, θα συνθέσει επίσημα για τα νέα μέλη της οικογένειας του Mario, τα Super Mario Bros 3 του NES και το Super Mario World του SNES. H σύνθεση της μουσικής του Super Mario Bros 3 ήταν από τις πιο δύσκολες στιγμές του καθώς αποφάσισε να διαφοροποιηθεί από αυτή του πρωτότυπου παιχνιδιού και χρειάστηκε πολλές δοκιμές και αλλαγές μέχρι να καταλήξει στα κομμάτια που θα το «ντύσουν». Χρησιμοποίησε τις ίδιες μελωδίες του Super Mario Bros 3 και στο Super Mario World, διαφοροποιώντας τις ελαφρά, ώστε να παραμένουν αναγνωρίσιμες στους παίκτες αλλά και να εκμεταλλεύονται τα οκτώ κανάλια ήχου της νέας κονσόλας.
Δημιουργικό κρεσέντο
Μέχρι το έτος 2000, ο Koji Kondo θα γράψει μόνος του τη μουσική πολλών επιτυχημένων παιχνιδιών της Nintendo, για μια ευρεία γκάμα συστημάτων. Κάποια από αυτά είναι τα Pilotwings, The Legend of Zelda: A Link to the Past, Yoshi’s Island και Super Mario 64. Το τελευταίο παιχνίδι για το οποίο θα είναι υπεύθυνος εξ ολοκλήρου για τη μουσική είναι το The Legend of Zelda: Ocarina of Time, το οποίο έγραψε ιστορία ως ένα από τα καλύτερα παιχνίδια του Nintendo 64 και αποτελεί μόνιμο μέλος των καλύτερων παιχνιδιών που κυκλοφόρησαν διαχρονικά.
Από εκεί και έπειτα, ο Koji Kondo παραμένει ενεργός στη δημιουργία μουσικής για τα παιχνίδια της Nintendo μέχρι και σήμερα. Ειδικά για τα παιχνίδια του Mario και Zelda franchise, δεν υπάρχει τίτλος από τις βασικές εκδόσεις στις οποίες να μην έχει συνθέσει μουσική είτε συνολικά είτε συνεργαζόμενος με άλλους. Δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής, συνθέτης με τόσο μεγάλη επιρροή και συνεισφορά στα αγαπημένα παιχνίδια της Nintendo, γεγονός που μας κάνει όλους ανυπόμονους να ακούσουμε την επόμενη του σύνθεση, στα νέα Project που δουλεύει αυτή τη στιγμή.
